قیمت نفت، همچنان یکی از مهمترین شاخصهای اقتصاد جهانی است و بر تورم، تجارت بینالمللی، سیاستهای پولی و امنیت انرژی کشورها تأثیر مستقیم میگذارد. با توجه به تحولات ژئوپلیتیکی، تحول انرژی و نوسانات عرضه و تقاضا، پیشبینی قیمت نفت در سالهای آینده چالشبرانگیز اما ضروری است.
۱. تقاضای جهانی برای نفت
تقاضا برای نفت تحت تأثیر رشد اقتصادی، به ویژه در کشورهای نوظهور مانند چین، هند و آفریقای جنوبی قرار دارد. با این حال، روند جهانی به سمت انرژیهای پاک و خودروهای الکتریکی، رشد تقاضا را کند کرده است. بر اساس پیشبینیهای IEA (آژانس بینالمللی انرژی)، تقاضای جهانی برای نفت ممکن است اوج خود را تا اواخر دهه ۲۰۲۰ یا اوایل ۲۰۳۰ ببیند.
۲. عرضه نفت و نقش اوپک+
سازمان اوپک+ (به رهبری عربستان سعودی و روسیه) همچنان نقش کلیدی در تنظیم عرضه نفت جهانی دارد. کاهش یا افزایش تولید توسط این کشورها میتواند به سرعت بر قیمت تأثیر بگذارد. با توجه به تعهد برخی اعضای اوپک به پایداری بازار، انتظار میرود این گروه به عنوان “بازیگر تنظیمکننده” در بازار نفت باقی بماند.
۳. بحرانهای ژئوپلیتیکی
تنشهای منطقهای در خاورمیانه (مانند درگیریهای یمن، ایران، فلسطین)، جنگ اوکراین و تحریمهای بینالمللی، همواره ریسک اختلال در عرضه نفت را افزایش میدهند. هر گونه اختلال در تنگه بابالمندب یا هرمز میتواند قیمت نفت را به سرعت به بالای ۱۰۰ دلار در هر بشکه برساند.
۴. تحول انرژی و سیاستهای زیستمحیطی
کشورهای توسعهیافته مانند آلمان، فرانسه و ایالات متحده به سرعت در حال کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی هستند. سیاستهای کربنزدایی، مالیات بر کربن و حمایت از انرژیهای تجدیدپذیر، در بلندمدت فشار نزولی بر قیمت نفت وارد میکنند.
۵. فناوری و نفت شیل آمریکا
ایالات متحده به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شده است، بخش عمده آن از نفت شیل به دست میآید. هر گاه قیمت نفت بالاتر از ۶۰–۷۰ دلار برود، تولیدکنندگان آمریکایی به راحتی ظرفیت خود را افزایش میدهند، که این امر سقفی برای قیمت نفت ایجاد میکند.
۲۰۲۴ | ۸۰–۹۰ دلار | به دلیل کاهش عرضه اوپک+ و تحریمهای روسیه |
۲۰۲۵ | ۷۵–۸۵ دلار | ثبات نسبی با افزایش تولید آمریکا و کاهش تقاضا |
۲۰۲۶–۲۰۳۰ | ۷۰–۸۰ دلار (روند کاهشی) | تحت تأثیر انرژیهای پاک و کاهش وابستگی به نفت |
قیمت نفت در آینده نه یک متغیر اقتصادی ساده، بلکه بازتابی از تعامل پیچیدهای بین سیاست، فناوری و محیط زیست خواهد بود. اگرچه در کوتاهمدت نوسانات ژئوپلیتیکی میتوانند قیمت را به شدت تحت تأثیر قرار دهند، اما در بلندمدت، تحول انرژی و کاهش وابستگی به سوختهای فسیلی روندی ناگهانی به سمت کاهش قیمت و اهمیت نفت خواهد داشت.
در این میان، کشورهای وابسته به درآمد نفت باید عجله کنند تا اقتصاد خود را تنوعبخشی کنند، زیرا “عصر نفت” به آرامی به سمت غروب حرکت میکند.
دیدگاه شما