آیا شرکت‌های ایرانی، برای اینکوترمز 2020 آمادگی لازم را دارند؟

پایگاه خبری جماران؛ احمدرضا یوسفی: اینکوترمز برای اولین بار در سال 1936 توسط اتاق بازرگانی بین المللی (ICC) در تلاش برای ساده سازی کمبودهای ارتباطی درگیر در تجارت بین المللی توسعه یافت، نمی توان انکار کرد که معرفی مجموعه ای از قوانین و تفسیرهای استاندارد ، معاملات تجاری بین المللی را بهبود بخشیده و پیشرفت کرده است. علاوه بر آن ، این مجموعه از قوانین استاندارد دقیقاً مانند پارامترهای تجارت بین المللی در طول زمان تغییر کرده است.

هنوز در نیمه سال 2019 ، جهان تجارت بین الملل با قوانین اینکوترمز 2010 هدایت می شود و بازنگری در قوانین فعلی تعیین شده توسط اتاق بازرگانی بین المللی ، سالهاست که بطور مداوم اتفاق می افتد. مسئولیت اصلاحات بر عهده گروه پیش نویس اتاق بازرگانی بین المللی (ICC)  است، که شامل پنج وکیل اتحادیه اروپا ، ایالات متحده آمریکا ، استرالیا و چین می باشد.

به عبارت ساده ، هدف گروه تدوین پیش نویس ، تهیه، اصلاحات و ساده سازی قوانین تجارت می باشد. علاوه بر این ، حذف کلمات و عبارات غیر ضروری اضافی که ممکن است باعث سردرگمی شود، جز وظایف گروه تدوین پیش نویس می باشد.

نکته مهم در مورد اصلاحات جدید اینکوترمز 2020 آن است که به نظر نمی رسد، جنبه های محلی تجارت مانند مالیات بر ارزش افزوده ، شرایط گمرکی و وزن ناخالص تایید شده توسط گمرک مبدا و مقصد Verified Gross Mass در مجموعه جدید قوانین تغییری چندانی کند و دلیل آن نیز این است که مواردی که مخصوص یک کشور یا یک اتحادیه  و یا یک محصول است ، به طور کلی قابل اجرا برای کل کشورها نمی باشد و به روزرسانی در قوانین تجارت بین الملل می بایست قابل اجرا در تمام کشورها باشد.

به نظر می رسد، اتاق بازرگانی بین المللی در اول ژانویه سال 2020 ، اینکوترمز 2020 را به عنوان جشن صد سالگی خود منتشر خواهد کرد.

معرفی ترم جدید CNI ، Cost and Insurance (هزینه کالا و بیمه) ، این ترم جدید کمک می کند تا اختلافات مربوط به پرداخت عوارض و همچنین شکاف فعلی بین FCA و CFR از بین برود. ترم CNI فروشنده یا صادرکننده را قادر می سازد تا مسئولیت پوشش بیمه بین المللی را به عهده بگیرد و خریدار نیز باید ریسک حمل و نقل را قبول کند.

با ورود ترم جدید CNI به اینکوترمز، ترم FCA نقش مهمتری در صنعت پیدا می کند و به نظر می رسد که احتمالا ترم

 Ex-Works حذف خواهد شد، زیرا تداخل نقش ها میان ترم FCA  و CNI و Ex-Works زیادتر شده و از قبل نیز انتقادات زیادی به ترم Ex-Works وارد شده بود.

دو ترم تحویل بر روی عرشه کشتی (FOB) و ترم هزینه ، بیمه و هزینه حمل (CIF) برای مدت زمان زیادی استفاده شده اند و در سطح جهان به خوبی درک پذیرفته شده اند، اما به نظر می رسد، بیشتر اصلاحاتی که در نسخه قبلی اینکوترمز 2010 مورد توافق قرار گرفته است ، به اندازه کافی عملی نشده اند – یعنی هنوز نقص هایی در ابزارها وجود دارد.

بسیاری از ذینفعان درگیر در تجارت بین المللی انتظار تغییر ویژه ای در شرایط FOB و CIF را برای کالاهایی که از طریق کانتینر حمل می شوند ، دارند. علاوه بر این ، بازرگانان به دلیل برخی نقایص فعلی در این ترم ها، خواستار آن هستند که اتاق بین الملل بازرگانی در پیش نویس اینکوترمز 2020 به شیوه ای دقیق تری در این دو ترم عمل نماید. بنابراین ، بسیاری معتقدند که تغییرات زیر برای شرایط FOB ، CIP و CIF رخ خواهد داد:

• مالکیت مسئولیت بیمه بین خریدار و فروشنده بطور واضح مشخص شود.

• مجازاتهای پیشنهادی برای فروشندگان یا تأمین کنندگانی که در ترم CIF قراردادی خود، دستکاری می کنند.

• اضافه کردن هزینه های بندری مقصد (Discharge Port Terminal Handling Charge – DTHC) در ترم CIF.

شایعه 4: آیا ترم FCA مورد توجه بیشتری واقع می شود؟

به نظر می رسد با گسترش ارتباطات و تسهیل دسترسی خریداران به شبکه های ارتباطی صادرکنندگان و فروشندگان کالا، ترم FCA مورد توجه بیشتر قرار گرفته است، زیرا، خریدار می تواند کالای خود را با پیشرفت تکنولوژی و از طریق اپلیکشن های جدید، با کمترین هزینه حمل مورد توافق دریافت کند، البته که این روش بیشتر برای کالاهای قابل حمل توسط کانتینر مناسب بوده و شاید برای یک منطقه یا حوزه کشورهایی قابل اجرا باشد که همگی از قوانین مرزی مشخصی تبعیت می کنند مانند اتحادیه اروپا. با اینحال به نظر می رسد ، این ترم در اینکوترمز جدید بیشتر مورد توجه قرار گرفته است.

در طول دهه گذشته یا بیشتر، افزایش تهدیدات سایبری به تجارت بین المللی قابل توجه بوده است. حملات گوناگونی به شرکتهای مختلف انجام شده است که صنایع مختلف در سراسر جهان درگیر آن بوده اند، از جمله این حملات می توان به:

حذف داده ها یا بانک های اطلاعاتی

تغییر ماهیت داده ها

سرقت داده ها یا اطلاعات مشتریان

سرقت اطلاعات مالی

اکنون اعتقاد بر این است که به دلیل مهاجرت گسترده به دیجیتالی شدن ، و نیاز روزافزون به استانداردی در زمینه امنیت سایبری لازم است تا اتاق بازرگانی بین المللی در این زمینه پیش بینی های لازم را داشته باشد، اینکه تمهیدات اتاق بازرگانی بین المللی در این زمینه چه خواهد بود هنوز بطور کامل مشخص نیست.

شایعه 6: آیا امکان مبادلات تجاری بر روی بستر Crypto Currency یا رمز ارزهای دیجیتال میسر خواهد شد؟

با ورود رمز ارزهای دیجیتال و مباحث مرتبط با جریان آزاد تجارت، به نظر می رسد از مباحث مناقشه برانگیز و حساسی که از اینکوترمز 2020 به بعد می بایست منتظر ورود آن باشیم استفاده از رمز ارزهای دیجیتال در تجارت بین الملل می باشد، با اینکه کماکان بستر عملیاتی آن ایجاد نشده است اما شایعات و تحقیقات در این خصوص زیاد می باشد.

به طور خلاصه، درس هایی که از حدود صد سال حضور اینکوترمز می توان گرفت، آن است که می بایست در حوزه های زیر دقت بیشتری به خرج داد و به نظر می رسد این موارد در اینکوترمز 2020 ارتقا یافته باشد.

1) انتقال ریسک خطرات، بیمه کالا و بدهی ها

2) بسته بندی ، مارکینگ و بازرسی کالا

3) مباحث امنیت داده ها

4) شفاف تر شدن، مسئولیت طرفین خریدار و فروشنده

اما آیا در خصوص مواردی همچون بیمه بین المللی (Insurance)  و یا استفاده از رمز ارزهای دیجیتال در تراکنش های مالی، این شرایط برای تجار ایرانی میسر است؟

در خصوص بیمه بین المللی (Insurance) در تمامی سالهای اخیر، بدلیل تحریم های بین المللی شاید به جرات به توان گفت که هیچ صادراتی با ترم CIF از بنادر جنوبی کشور صورت نگرفته و عمدتا پس از ترانزیت کالا از جبل علی یا بنادر دیگر کشورها از خلیج فارس بیمه از طریق شرکت واسط دیگری در امارات متحده و یا کشورهای دیگر و یا توسط خود خریدار انجام شده است، به نظر می رسد تا زمانیکه شرایط پیچیده سیاسی منطقه خلیج فارس به آرامش نرسد؛ تجار ایرانی امکان استفاده از بیمه بین المللی از مبدا بنادر کشورمان را نداشته باشند.

همچنین؛ در خصوص رمز ارزهای دیجیتال در تراکنش های مالی، الزامات و ضوابط حوزه رمز ارزها در بهمن 1397 توسط بانک مرکزی ابلاغ شده است اما به نظر نمی رسد بسترها و زیر ساخت های استفاده از آن و شرایط استفاده در تجارت بین الملل حتی در کشورهای پیشرو نیز میسر باشد.

البته؛ تا زمانیکه اینکوترمز 2020 بطور کامل منتشر نشود و شرایط کلی آن در جهان سنجیده نشود، قاعدتا ، تمامی موارد گمانه زنی خواهد بود.